Uważa się, że każde współdziałanie w relacji lekarz – pacjent ma wymiar psychoterapeutyczny. Samo badanie podmiotowe nie może uchodzić za sklasyfikowaną metodę leczenia w dosłownym tego słowa znaczeniu. Wymaga to specjalnego szkolenia, usystematyzowanej wiedzy oraz niebagatelnych umiejętności potwierdzonych państwowym egzaminem. Cechą charakterystyczną, która odróżnia ten proces od innych zabiegów psychiatrycznych, jest mnogość szkół, czy też zróżnicowanie podejść.
Założenia psychodynamiczne
Psychodynamika jest zmodyfikowaną teorią, która narodziła się w umyśle austriackiego lekarza Sigmunda Freuda w drugiej połowie XIX wieku. Istnieje co najmniej kilka grup pojęć pozwalających na zapoznanie się z pomysłami naukowca. Po pierwsze, myśliciel wprowadził tak zwany topograficzny model umysły, zakładający istnienie procesów podświadomych. Kolejny fakt dotyczył idei strukturalnych człowieka, czyli współpracy trzech części egzystencji „id”, „ego” lub „superego”. Specjalista dokonał ponadto analizy rozwoju dziecka w aspekcie psychoseksualnym, a także wyróżnił szereg mechanizmów obronnych ujawnianych w sytuacjach stresujących. Współcześnie ten rodzaj terapii skupia się na zjawisku przeniesienia oraz interpretacji wypowiedzi pacjenta. Głównymi elementami leczniczymi są: wgląd, korektywne doświadczenia emocjonalne, czy też walka z oporem. Lekarze polecają metodę dla cierpiących na zaburzenia emocjonalne, lękowe, niektóre typy osobowości, bądź psychozy w skojarzeniu z właściwymi medykamentami.
Psychoterapia poznawczo – behawioralna
Podejście to opiera się na synergii kognitywizmu oraz behawioryzmu. Stoi w silnej opozycji do koncepcji Freuda, a wykorzystuje się w nim strategie edukacyjne, elementy uczenia się, radzenia sobie z przeciwnościami lub problemami. Terapia trwa długo i przebiega etapami nastawionymi na tak zwane prace domowe, które na sesjach są omawiane pod względem wyniku, czy też skali trudności. Specjaliści uważają, że stanowi remedium we wsparciu leczenia depresji, lęków, PTSD (zespół stresu pourazowego), a także fobii.
Podejście humanistyczno – egzystencjalne i inne kierunki
W nurcie nastawionym na osobę ludzką i jej samoświadomość powstało kilka podtypów form terapeutycznych, jak na przykład Gestalt lub podejście Carla Rogersa. Niewątpliwą cechą odmienną od pozostałych szkół jest nastawienie na podmiotowość pacjenta. Niestety, natura procesu nie pozwala na uzyskanie satysfakcjonującej skuteczności w głębokich zaburzeniach psychicznych. Zupełnie inny problem porusza idea systemowa, która znalazła szerokie zastosowanie w leczeniu rodzin lub partnerów chorych na schizofrenie lub zaburzenia afektywne. Nie można zapomnieć w tym miejscu o terapiach integracyjnych, czy też uniwersalnych.
Psychoterapia stanowi szansę dla pacjentów i ich otoczenia na powrót do pełnej sprawności psychicznej. Pomimo, iż trwa niejednokrotnie miesiącami, ma potwierdzony, leczniczy wpływ na współpracujących co pozwala na jej rozwój, udoskonalanie technik, bądź szkolenie personelu.
KJA
