Alergia pokarmowa to temat, który w ostatnich latach stał się bardzo popularny. Choć uczulenia diagnozowane są w różnym wieku, częściej dotyczą dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych. Według szacunkowych danych aż 6–8% niemowląt i małych dzieci do lat 3 to alergicy1. Objawy świadczące o uczuleniu warto natomiast znać, gdyż szybka diagnostyka pozwala na wdrożenie leczenia i opanowanie przykrych objawów.
Co najczęściej uczula niemowlęta i małe dzieci?
Alergia u dzieci może wystąpić zarówno wtedy, gdy maluch jest karmiony piersią, jak i wówczas, gdy otrzymuje mleko modyfikowane. W pierwszym przypadku alergeny dostają się do jego organizmu wraz z mlekiem mamy, a ryzykownych pokarmów jest dosyć sporo. Do najczęściej uczulających należą: krowie mleko, nabiał i jaja, rzadziej natomiast pszenica, orzechy, soja, ryby, skorupiaki i mięczaki, owoce cytrusowe, czekolada2. Oczywiście trzeba pamiętać, że możliwość wystąpienia alergii nie powinna być powodem rezygnacji z karmienia piersią! Pokarm mamy ma bowiem unikatowy skład, dostarczający maluszkowi wszystko, czego potrzebuje. Jeśli u malucha będzie stwierdzona alergia, wystarczy, że mama, po konsultacji z lekarzem, wyeliminuje z diety uczulający produkt.
U niektórych dzieci niestety występują uczulenia na więcej niż jeden alergen, wówczas mamy do czynienia z alergią wielopokarmową. Podobne produkty mogą również uczulać małe dzieci, które oprócz mleka mamy spożywają już pokarmy stałe.
Co uczula maluszki karmione mlekiem modyfikowanym? Winne są wówczas białka mleka krowiego.
Objawy alergii – jak je rozpoznać?
Alergia pokarmowa może manifestować się na różne sposoby, zarówno poprzez dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak i zmiany skórne. Do tych pierwszych należą:
- częste ulewania,
- wymioty,
- oznaki bólu brzucha lub objawy przypominające kolkę: intensywny płacz, rozdrażnienie,
- biegunka,
- krew w stolcu 3.
Problemom tym może towarzyszyć kaszel oraz zaczerwienienie i łzawienie oczu4.
Jeśli alergia pokarmowa u niemowlęcia lub większego dziecka ma nagły i ciężki przebieg, wówczas pojawiają się puchnięcie (zwłaszcza w okolicach ust i gardła) oraz problemy z oddychaniem. W takim przypadku należy niezwłocznie wezwać pogotowie!5
Wśród zmian skórnych zwykle jako pierwszy objaw wymieniana jest wysypka. Jednak w kontekście alergii pokarmowej trudno nie wspomnieć o wyprysku atopowym, inaczej atopowym zapaleniu skóry, które ma bardziej złożone objawy. Podstawowym jest świąd skóry, u niemowląt przejawiający się poprzez niepokój, płacz i wiercenie się. Maluch ma także bardzo suchą i skłonną do podrażnień skórę. Umiejscowienie zmian różni się ze względu na wiek. U niemowląt i małych dzieci zmiany mają charakter nieregularnych ognisk na policzkach, czole, owłosionej skórze głowy, dalszych częściach kończyn oraz tułowiu. Zmiany mogą też ujawnić się w okolicach nadgarstków, łokci i kolan6.
Co robić, gdy u dziecka wystąpią objawy alergii pokarmowej?
Oczywiście zgłosić się z malcem do lekarza, i to jak najszybciej. Podstawową formą terapii jest całkowita eliminacja czynnika uczulającego.
Jednocześnie warto pamiętać, że nie wszystkie wyżej wymienione dolegliwości muszą świadczyć o alergii. Nawet jeśli maluszek okaże się uczulony, zmiany w diecie (jego lub mamy) powinny przynieść oczekiwane rezultaty.
Bibliografia:
- Marek K. Alergia pokarmowa u dzieci. Forum Medycyny Rodzinnej 2013, vol 7, no 6, 349–354.
- Oslislo A., Żukowska-Rubik M. U niemowlęcia karmionego wyłącznie piersią pojawił się wyprysk atopowy. Stwierdzono uczulenie na białka mleka krowiego. Objawy utrzymują się mimo wykluczenia z diety matki produktów mlecznych i mięsa wołowego. Czy dziecko należy odstawić od piersi i karmić hydrolizatem białka o znacznym stopniu hydrolizy? https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.2.1.29. Data dostępu: 22.05.2020.
- De Bellefonds C. Milk Allergy in Infants. https://www.whattoexpect.com/first-year/feeding-your-baby/milk-allergy-in-infants.aspx. Data dostępu: 22.05.2020.
- Ibidem.
- Ibidem.
- Jenerowicz D., Polańska A. Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/62304,atopowe-zapalenie-skory-azs-u-dzieci. Data dostępu: 22.05.2020.
Materiał partnera zewnętrznego