Koleus jest delikatną rośliną tropikalną, pochodzącą z obszarów graniczących z równikiem. W Polsce znany jest również pod inną nazwą jako pokrzywka. Jest to gatunek przynależący do rodziny jasnotowatych. Te malownicze rośliny uprawiane są ze względu na ich aksamitne liście, które spotykamy w kombinacji czerwonych, bordowych, żółtych, zielonych, różowych czy brązowych odcieni. Koleusy wspaniale prezentują się na letnich rabatach, jako wypełniacz pomiędzy wyższymi gatunkami roślin. Są również idealną dekoracją balkonowych doniczek i pojemników. W uprawie domowej dodadzą koloru i rozweselą każdy, nawet najciemniejszy zakątek w mieszkaniu. Hodowcy regularnie zaskakują rynek ogrodniczy nowymi formami i kolorami liści. Rośliny kwitną drobnymi białymi lub niebieskimi kwiatami, które nie mają szczególnej wartości dekoracyjnej.
Kiedy sadzić?
Koleusy w formie nasion i sadzonek można kupić już od wczesnej wiosny w stacjonarnych lub internetowych sklepach ogrodniczych. Rośliny uprawia się w pomieszczeniach do czasu, gdy temperatura na zewnątrz jest już odpowiednio wysoka i minie już ryzyko wystąpienia przymrozków. Ma to miejsce najszybciej w drugiej połowie maja. Koleusy uprawiane w doniczkach mogą być sadzone do gruntu przez całe lato, ale najlepiej nie robić tego podczas wyjątkowo upalnych dni.
Jak i kiedy siać?
Uprawa koleusa rozpoczyna się od zdobycia nasion. Koleus nasiona można z łatwością kupić praktycznie w każdym sklepie ogrodniczym. Sprzedawane są zazwyczaj w formie mieszanki kilku odmian, co daje wielką różnorodność form i kolorów liści. Wysiew nasion koleusa przeprowadza się na płaskiej powierzchni np. w skrzynce wypełnionej lekką i przepuszczalną glebą. Delikatnie rozsypuje się drobne nasiona na powierzchni ziemi. Wcześniej można wymieszać je z piaskiem, aby ułatwić sobie wysiewanie. Po wysiewie delikatnie dociska się nasiona do podłoża lub przykrywa bardzo cienką warstwą gleby. Po wysiewie przykrywa się pojemnik szybą i utrzymuje umiarkowaną wilgotność podłoża. Po około 2 tygodniach od wysiewu będzie można zaobserwować pierwsze siewki.
Sadzenie Koleusa
W naszych warunkach koleusy mogą trafić do gruntu w drugiej połowie maja, po tzw. ‘’zimnych ogrodnikach’’. Koleusy najlepiej sadzić na stanowisku nasłonecznionym lub częściowo zacienionym, w glebie wilgotnej, ale lekkiej i przepuszczalnej. Uprawa w całkowitym cieniu nie jest wskazana ze względu na to, że rośliny mogą stracić swoje piękne wybarwienie liści. Koleusy zazwyczaj nie osiągają pokaźnych rozmiarów, dlatego najlepiej prezentują się na skraju rabaty, w kompozycjach z innymi roślinami jednorocznymi lub bylinami. Koleusy uprawiane w doniczkach na balkonie lub w mieszkaniu powinny mieć zapewnione jasne miejsce, ale muszą być chronione przed bezpośrednim słońcem np. firanką.
Pielęgnacja roślin
Koleusy nie należą do wymagających roślin pod względem pielęgnacji. Należy pamiętać jedynie o kilku zasadach, aby cieszyć się ze zdrowych i okazałych roślin przez całe lato.
- Zarówno młode, jak i dorosłe okazy koleusów potrzebują stale, umiarkowanie wilgotnej gleby.
- Rośliny w pojemnikach mogą wymagać częstszego podlewania od tych uprawianych w gruncie.
- Wiosną i latem, w czasie aktywnego wzrostu roślin, raz czy dwa razy w miesiącu należy stosować płynny nawóz z większym udziałem azotu.
- Młode koleusy uszczykuje się, usuwając górną parę liści. Pobudza to rośliny do wzrostu, tworzenia nowych pędów i pięknego, gęstego pokroju.
- Rośliny rzadko atakowane są przez szkodniki, ale w przypadku inwazji np. przędziorków, wciornastków czy mączlika należy zastosować ogólnodostępne środki ochrony roślin.
Rozmnażanie Koleusów
Koleusy ukorzeniają się niezwykle łatwo. Mogą być rozmnażane z ciętych sadzonek pędowych lub poprzez wysiew nasion. Nasiona wysiewa się w pomieszczeniach na 8-10 tygodni przed spodziewanymi ostatnimi wiosennymi przymrozkami. Sadzonki pozyskuje się z dojrzałych roślin. Z pomocą ostrego noża, nożyczek lub żyletki odcina się fragmenty pędów liśćmi o długości 10-15 centymetrów. Cięcie należy wykonać tuż pod węzłem z liśćmi. Następnie usuwa się dolną ich parę. Sadzonkę można wstawić do pojemnika z wodą, w którym się ukorzeni lub posadzić bezpośrednio do podłoża.
W przypadku ukorzeniania bezpośrednio w ziemi, końcówkę sadzonki należy zanurzyć w ukorzeniaczu do roślin. Sprzyja to szybszemu i bardziej efektywnemu ukorzenianiu się młodych koleusów. Wykonaj wąski otwór w ziemi np. ołówkiem i posadź tak przygotowaną sadzonkę. Doniczkę z sadzonkę przenieś do plastikowej torby lub szklarenki. Ustaw doniczkę w miejscu jasnym, ale nie bezpośrednio nasłonecznionym. Dbaj o to, aby gleba pozostawała lekko wilgotna, ale nie mokra. Po 2-3 tygodniach sadzonka powinna się ukorzenić i będzie gotowa do przesadzenia do ogrodu.
Co musisz wiedzieć przed zakupem?
- Młode sadzonki Koleusów są dostępne w wielu centrach ogrodniczych i szkółkach, a wiele z nich oferuje również sprzedaż online. Najwięcej oryginalnych odmian w najlepszej cenie można znaleźć w sklepach online.
- Unikaj kupowania koleusów z przeznaczeniem do uprawy na zewnątrz, dopóki nie minie ryzyko wystąpienia mrozu.
- Rośliny te nie są odporne na niskie temperatury i uprawiane najczęściej jako rośliny jednoroczne.
- Z łatwością można rozmnożyć je z ciętych sadzonek, a także poprzez wysiew nasion.
- Koleusy są nietoksyczne dla ludzi, jednak ich sok może wywołać niewielkie podrażnienie skóry.
- Zawarte w roślinach olejki eteryczne są toksyczne dla zwierząt domowych.
Materiał partnera
