Zaburzenia osobowości opierają się na występowaniu u jednostki niekorzystnych cech charakteru, schematów zachowania i tworzenia relacji z innymi. Psychiatria wyróżnia liczne zaburzenia osobowości, od tych o lekkim stopniu nasilenia, do takich, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Osoba dotknięta zaburzeniami osobowości odczuwa trudności w kontaktach społecznych, zawodowych, a także rodzinnych. Jej sposób pojmowania rzeczywistości diametralnie różni się od ogólnie przyjętego, dlatego też jej sposób bycia jest często nierozumiany. Jednym ze znanych zaburzeń jest osobowość histrioniczna. Sprawdźmy, co wyróżnia osoby nią dotknięte.
Osobowość histrioniczna – na czym polega?
Ludzie o osobowości histrionicznej mają skłonność do zachowań teatralnych, lubią robić wokół siebie szum, dramatyzować, celowo koloryzować swoje przeżycia i nadmiernie zabiegać o uwagę otoczenia. Osoby dotknięte tym zaburzeniem zachowują się jak aktorzy, a swoje życie traktują jak scenę teatralną. Fascynuje ich możliwość opowiadania o sobie, zwracania na siebie uwagi i bycia w centrum zainteresowania innych. Łatwo ulegają zewnętrznemu wpływowi innych osób oraz okoliczności. Osoby z osobowością histrioniczną charakteryzuje ciągłe poszukiwanie wrażeń, podniet, realizowanie działań, które sprawią, że będą doceniani, chwaleni. Mają tendencję do przesadnego skupiania się na atrakcyjności fizycznej, często stosują niestosowne sztuczki uwodzicielskie, a ich uczuciowość jest płytka i zmienna.
Nazwa tego zaburzenia pochodzi od łacińskiego słowa histrio, które oznacza osobę histeryczną. Głównym objawem tej przypadłości jest duża chwiejność emocjonalna, zmienność nastrojów, a także nadmierna ekspresja doświadczanych emocji. Osoba histrioniczna przedstawia swoje życiowe problemy i rozterki jako dramaty, tylko po to, aby skupić na sobie uwagę, zyskać słuchaczy i zdobyć ich akceptację oraz uznanie. Często w swoich teatralnych przeżyciach posuwa się także do koloryzowania faktów, a nawet przedstawiania zdarzeń, które w rzeczywistości nie miał miejsca. Łatwo popada w stany depresyjne, a swoim zachowaniem próbuje zdobyć sympatię innych. Osoby histrioniczne bywają kokieteryjne, ale i kapryśne, ponieważ ich emocje szybko się zmieniają. Zdarza się, że reagują nieadekwatnie do sytuacji, a w swoich zachowaniach posuwają się nawet do szantażu emocjonalnego. Nie znoszą krytyki, są egocentryczne i przejawiają cechy narcystyczne.
Przyczyny osobowości histrionicznej
Najczęstszymi powodami występowania u jednostki osobowości histrionicznej są nieprawidłowe wychowanie lub relacje w rodzinie. Ten typ zaburzeń osobowości wykształca się u osób, które w dzieciństwie były nadmiernie krytykowane, traktowane przez opiekunów z obojętnością oraz często karane. Osobowość histrioniczna wiąże się z niskim poczuciem własnej wartości, dlatego osoby te dążą do zyskania akceptacji innych. Brak konsekwencji w wychowaniu również może stwarzać podłoże do wykształcenia się u dziecka osobowości histrionicznej. Zdarza się, że to zaburzenie powstaje w wyniku czynników genetycznych.
Osobowość histrioniczna – leczenie
Najskuteczniejszą metodą leczenia osób z osobowością histrioniczną jest psychoterapia. Nie każdy przypadek jej wymaga, jednak w sytuacji, gdy to zaburzenie stwarza trudności w codziennym funkcjonowaniu i nawiązywaniu relacji, wizyta u psychoterapeuty jest konieczna. Specjalista pomaga osobie histrionicznej zrozumieć podłoże problemu, jego przyczyny i mechanizmy konkretnych zachowań, dzięki czemu pacjent jest w stanie kontrolować i modyfikować swoje działania. Terapii zazwyczaj towarzyszą silne emocje i częste kryzysy. Niekiedy konieczne jest włączenie terapii farmakologicznej, zwłaszcza, gdy pojawiają się stany lękowe, napady depresji, utrata pamięci czy stany hipomanii. Osoby histrioniczne rzadko korzystają z terapii, a jej powodzenie uzależnione jest od ich zaangażowania. Jest to zaburzenie osobowości, nad którym można z powodzeniem pracować i normalnie z nim funkcjonować. Najważniejsze jest szukanie specjalistycznej pomocy i chęć skorzystania z niej.
IKA
